Artykuły


Zainteresowany reklamą? Napisz do Nas!

 

Księżniczka z burundi jest gatunkiem należącym do dość licznego rodzaju – Neolamprologus. Reprezentują one rodzinę Cichlidae (pielęgnicowate). Istnieje wiele innych „księżniczek” z rodzaju Neolamprologus:

- Neolamprologus buescheri 

- Neolamprologus crassus 

- Neolamprologus falcicula 

- Neolamprologus gracilis 

- Neolamprologus pulcher 

- Neolamprologus savoryi 

- Neolamprologus splendens 

jednak w Polsce najpopularniejsze są N. brichardi i N. pulcher.

Występowanie:

N. brichardi jest gatunkiem endemicznym, czyli występuje tylko w jednym miejscu na świecie, a mianowicie w jeziorze Tanganika w Afryce.

Po raz pierwszy gatunek ten został odkryty przez Brichardi u wybrzeży małego kraju – Burundii.

Środowisko naturalne:

N. brichardi zamieszkuje litoral skalno - żwirowy na głębokości od 5 do 10m, obszar zamieszkały przez księżniczki charakteryzuje się dużą ilością skalnych kryjówek oraz piaszczystym lub rzadziej żwirowym podłożem. Wody jeziora Tanganika charakteryzują się wysoką przejrzystością, więc wbrew temu co wiele osób uważa, księżniczki nie zamieszkują mrocznych rumowisk, tylko nasłonecznioną toń wodną w pobliżu skalnych zwalisk. 

Parametry wody: 

J. Tanganika jest bardzo dużym jeziorem, wpływa do niego wiele rzek, których wody często znacznie różnią się składem chemicznym, więc należy pamiętać, że dane podawane w rozmaitych źródłach są swojego rodzaju uogólnieniem, ponieważ nie możemy podać jednoznacznego składu chemicznego wody Tanganiki. Takim właśnie uogólnieniem są te dane: 

Temperatura (oC) 26,5 

PH (kwasowość) 8,66-9,06 

TWO (twardość ogólna - GH)(on) 8-11 

TWW (twardość węglanowa - KH)(o n) 16-18 TWW>TWO - to nie pomyłka 

Przewodnictwo (uS) 606-620 

Na (sód) (mg/L) 57-63,6 

K (potas) (mg/L) 18,0-35,5 

Ca (wapń) (mg/L) 9,2-17,6 

Mg (magnez) (mg/L) 39,2-43,3 

Przejrzystość 10-20m 

Budowa ciała:

Dorastają do 8-12 cm, ciało podłużne koloru szarawo-jasnobrązowym, ostatnie promienie płetw przedłużone w kolorze jaskrawo białym (srebrnym), płetwy przeźroczyste. Po bokach głowy biegnie czarny pas; od pyska przez oko i pokrywy skrzelowe, na których krańcach znajduje się druga czarna pręga. Obie pręgi tworzą jakby przewróconą literę „T”. Do wspomnianej „litery” przylega owalna jasno żółta (zależnie od pochodzenia ryby kolor może być dużo ciemniejszy, aż do ciemno pomarańczowego) plamka. Ułożenie tych plam jest głównym wiarygodnym wyróżnikiem, który pozwala odróżnić od siebie gatunki księżniczek.

W Polsce często spotyka się w handlu także N. pulcher (księżniczka piękna) gatunek ten jest bardzo podobny do brichardi jednak należałoby potrafić je od siebie odróżniać. W tym miejscu chce polecić stronę http://www.destin-tanganyika.com/Articles/index_neolampro_brichardi.htm Księżniczki dość wyraźnie różnią się wyglądem w obrębie własnego gatunku w zależności od ich występowania (poszczególnych części j. Tanganika) ( http://www.destin-tanganyika.com/images/repart-neolamp-brichard.jpg ), co także jest wyraźnie pokazane na podanej wyżej stronie.

Dymorfizm płciowy:

Odróżnienie płci na podstawie wyglądu zewnętrznego nie jest łatwe. Główną cechą dzięki której rozpoznajemy płeć, to długość płetw (ogonowej, grzbietowej i odbytowej). Samce mają wydłużone końcowe promienie płetw (cecha często spotykana u pielęgnic). Samce są także nieco większe. Jednak na podstawie tych cech płeć ryb jest trudna do odróżnienia. Najłatwiejszy sposób na odróżnienie płci, to obserwacja naszych podopiecznych. Gdy będzie zbliżało się tarło wszystko stanie się jasne i na podstawie zachowania bez problemu odgadniemy „kto jest kto”. 

Urządzenie akwarium:

Oczywiście, jak zawsze urządzając akwarium trzeba starać się jak najwierniej odzwierciedlić naturalne środowisko naszych pupili, chociaż może nie do końca. Odwzorowanie naturalnego środowiska może być zadaniem zbyt trudnym do wykonania w przeciętnej wielkości zbiorniku, więc lepiej skoncentrować się na stworzeniu takich warunków, w których księżniczki będą w stanie zaszczycić nas pełną gamą swoich zachowań, mianowicie: możliwie duża ilość skalnych kryjówek, sporo przestrzeni do pływania, oraz odpowiednia powierzchnia dna, która jest bardzo ważna przy tarle. Na wykonanie skalnych grot nadają się wszystkie typy skał, które mają zastosowanie w akwarystyce, nie musimy się zbytnio przejmować podwyższaniem pH, czy twardości wody, chyba, że przekroczymy wskazane wyżej parametry, co jest dość mało prawdopodobne. Należy jednak pamiętać, by nie ustawiać kamieni na podłożu, lecz bezpośrednio na szybie akwarium, co uniemożliwi rybom podkopanie kamieni. Dobrym pomysłem jest zastosowanie cienkiego styropianu lub innego materiału, który chroniłby spodnią szybę akwarium przed pęknięciem. Jeśli chodzi o podłoże to mamy dość spory wybór, chodzi tylko o to, by jego granulacja nie była zbyt duża (co utrudniałoby rybom odbycie tarła). Jeżeli ktoś lubi zieleń, to nic nie stoi na przeszkodzie posadzeniu roślin w akwarium. Księżniczki nie podgryzają roślin, nie niszczą ani liści, ani korzeni. Jedyną barierą jest utrzymanie roślin w tak zasadowej i twardej wodzie, dość odporne na te czynniki są np. wszelkie kryprokoryny, anubiasy, rogatek (i na pewno wiele innych, ale to już dział dla ogrodników). 

Teraz trochę z technicznej strony. Należy zapewnić dobre natlenianie wody, mile widziane są częste podmiany wody, filtracja oczywiście im wydajniejsza, tym lepsza (trzeba brać pod uwagę brak roślin lub ich znikomą ilość), należy liczyć się z koniecznością częstego odmulania dna, ponieważ konstrukcje z kamieni mogą uniemożliwiać odpowiedni ruch wody we wszystkich zakątkach akwarium. Brichardi nie przepadają za zbyt dużym ruchem wody, jednak musi on umożliwiać w miarę możliwości jak najlepszą cyrkulację wody. 

Wielkość zbiornika:

Tutaj można spotkać się z bardzo różnymi informacjami, czasem dla mnie całkowicie niedorzecznymi, wydaje mi się, że dane podane przeze mnie poniżej są dość bezpieczne; dla jednej grupy rodzinnej (para + młode) wystarczy akwarium 100l, dla dwóch rodzin lub jednej rodziny i innych ryb – 200l, a dalej to już 300-400l i powyżej. Oczywiście nie możemy trzymać z księżniczkami dowolnych gatunków ryb. Jakie gatunki się nadają, to już jest kwestia sporna i każdy uważa inaczej, jednak na pewno najodpowiedniejsze są gatunki, które są naturalnymi sąsiadami brichardi. Ile i jakie gatunki to już jest kwestia bardzo indywidualna i nie sposób ogólnie tego opisać, podobno księżniczki dobrze współżyją z naskalnikami i szczelinowcami (sam nie miałem okazji się o tym przekonać). 

Zachowanie:

N. brichardi są rybami silnie terytorialnymi, są agresywne wobec wszystkich innych ryb, także swojego gatunku (oprócz osobników należących do rodziny, ale o tym później). Potrafią one zabić ryby nawet dużo większe od siebie, więc koniecznie należy uwzględnić ten fakt podczas dobierania obsady. Księżniczki przebywają głównie w toni wodnej, nie niszczą roślin, w podłożu kopią tylko podczas tarła. Żeby dowiedzieć się więcej na temat ich bardzo zróżnicowanego i ciekawego zachowania pozostaje już tylko i wyłącznie własna obserwacja 

Grupy rodzinne:

N. brichardi cechują się bardzo specyficznym i interesującym zachowaniem, mianowicie tworzeniem tzw. grup rodzinnych. To właśnie ten fakt bardzo często skłania akwarystów do hodowli tych ryb. Na szczycie hierarchii w rodzinie znajduje się samiec oraz samica, często też towarzyszy parze kolejna samica. Co do roli tej drugiej samicy są 3 opcje: 

1) pomaga ona w odchowie potomstwa, a sama nie składa ikry. W tym przypadku, gdy potomstwo podrośnie na tyle, że będzie w stanie opiekować się młodszym rodzeństwem, samica najprawdopodobniej stanie się bezużyteczna i zostanie ona wypędzona z terytorium lub zabita. 

2) składa ikrę i jest traktowana na równi z pierwszą samicą 

3) składa ikrę lub nie, zajmuje małą część terytorium, jest trochę nękana przez pierwszą samicę, jednak tolerowana. W tym przypadku stanowi ona swojego rodzaju rezerwę – gdyby coś stało się obecnej partnerce samca (taki cwaniak ). 

Para (lub 1+2) odchowują potomstwo, które dorasta… Gdy młode osiągną około 3-4 cm pomagają w opiece nad młodszym rodzeństwem, czyszczeniu kamieni, kopaniu dołków w podłożu itd. Trwa to aż do uzyskania ich dojrzałości płciowej. Gdy już dorosną, albo znajdują sobie partnerów i rozmnażają się na terytorium rodziców, albo zakładają nową rodzinę na innym terytorium. Zdarza się także, że rodzice wypędzają podrośnięte młode ze swojego terytorium, dzieje się tak z dwóch powodów: albo braku wystarczającej przestrzeni (to często możemy obserwować w naszych akwariach), albo rodzice po prostu czują się zagrożeni i obawiają się, że mogą stracić panowanie na swoim terytorium. 

Istnieje także inny rodzaj zgrupowania księżniczek. Młode ryby, ale już dojrzałe płciowo z powodu braku wolnych terytoriów lęgowych tworzą (często bardzo duże – do kilkuset osobników) grupy, które nie posiadają własnego terytorium i nie rozmnażają się. Jest to swojego rodzaju rezerwa, gdy jakieś terytorium się zwolni lub jakiś osobnik z terytorium zostanie bez partnera\rki ich miejsce natychmiast jest zajmowane przez ryby z tych właśnie „grup rezerwowych”. Tak złożone zachowania u ryb występują rzadko i dlatego księżniczki są tak wyjątkowe i interesujące. Należy jednak liczyć się z konsekwencjami trzymania brichardi w małych zbiornikach. Często słyszy się opinie typu: wszystko było dobrze, księżniczki się rozmnażały, aż tu nagle moim rybom coś odbiło i zaczęły zabijać swoje młode. Otóż im nie odbija, tylko jest to ich naturalne zachowanie, które przybiera trochę inny wygląd, gdy ryby są trzymane w niewoli. 

Rozmnażanie: 

Jest stosunkowo łatwe. Gdy zapewnimy rybom odpowiednie warunki, szybko dobiorą się one w pary i zabiorą do pracy. Pierwszą oznaką zbliżającego się tarła jest kopanie dołków w podłożu i odpędzanie innych ryb. Tutaj role oczywiście są podzielone, samiec zajmuje się obroną terytorium, a samica opieką nad potomstwem, co nie znaczy, że nie uzupełniają się one częściowo w swoich obowiązkach. Ikra składana jest w skalnych grotach, na wcześniej dokładnie oczyszczonej powierzchni kamienia. Ilość ziaren ikry zależy od wieku i kondycji zdrowotnej samicy. Larwy wykluwają się po niecałym tygodniu, potem przez kilka dni (do tygodnia) narybek leży nieruchomo w dołku w podłożu (uprzednio wykopanym przez rodziców) żywiąc się wyłącznie zawartością woreczka żółciowego. Gdy narybek zacznie pływać należy zacząć karmienie. Jako pierwszy pokarm najlepiej podać nicienie mikro lub jakiś inny pokarm o podobnej wielkości. Oczywiście najlepszy jest pokarm żywy, jednak pokarmy sztuczne też są zjadane przez narybek księżniczek. Pokarm należy podawać jak najczęściej w małych ilościach, ważne jest, by podczas podawania pokarmu nie straszyć mocno rodziców, ponieważ mogą oni narobić zamieszania i przestraszony narybek zamiast jeść pochowa się. Pokarm też powinien jak najdłużej utrzymywać się w toni wodnej, ponieważ nasz przychówek nie chętnie pobiera pokarm z dna. Warto też zwrócić uwagę na ruch wody, nie powinien on być zbyt silny, bo męczyłby maluchy. Potem wraz z wzrostem narybku podajemy coraz większy pokarm (larwy solowa, oczliki). 

Pokarm w środowisku naturalnym.: 

Glony nitkowate – 10% 

Rosną w postaci długich, cienkich nitek do długości 30 cm lub więcej. Mają mdły zielony kolor (trudny do określenia ze względu na ich grubość). 

owady wodne - 5% 

inne - 15%. 

fitoplankton - 50% 

Roślinny składnik planktonu, którego przemieszczanie uzależnione jest od prądów wodnych. W skład fitoplanktonu wchodzą glony (okrzemki, zielenice i sinice) oraz inne 

widłonogi - 20% 

Karmienie: 

N. Brichardi preferują pokarm żywy, jednak można przyzwyczaić je do pobierania prawie każdego rodzaju pokarmu( także do wszelkiego rodzaju pokarmów suchych). Nie należy podawać zbyt grubego pokarmu. Księżniczki niechętnie pobierają pokarm z dna i powierzchni wody, należy, więc postarać się o pokarm, który długo będzie utrzymywał się w toni wodnej. Najlepiej karmić ryby kilka razy dziennie małymi porcjami, im częściej tym lepiej. Nie zaszkodzi, jeśli będziemy karmić ryby 20 razy dziennie bardzo małymi porcjami. Pokarm powinien być zarówno bogaty w elementy roślinne, jak i pochodzenia zwierzęcego. Księżniczki przepadają za oczlikami [Pojęciem oczlik (cyclops) określa się ogólnie dużą grupę skorupiaków planktonowych należących do rzędu widłonogów (copepoda)]

 

© Akwarysta.EU 2014 - 2024

Wszelkie prawa zastrzeżone. Kopiowanie całości, lub części zamieszczonych materiałów zabronione!